Co to jest ekstrakt?

Ekstrakt, inaczej wyciąg (łac. extractum) - roztwór związków chemicznych uzyskany w efekcie zakończonego procesu ekstrakcji. Ekstrakt może stanowić gotowy produkt sam w sobie lub też można z niego wyodrębić czysty związek chemiczny poprzez destylację, wymrażanie lub krystalizację.

Wyróżniają:
• Ekstrakt pozorny
• Ekstrakt ogólny
• Ekstrakt rzeczywisty
• Ekstrakt bezcukrowy

Czym jest ekstrakcja?

Ekstrakcja jest operacją służącą do rozdzielenia mieszanin ciał stałych i ciekłych. Rozdział następuje przez rozpuszczenie niektórych składników mieszaniny w cieczach, zwanych rozpuszczalnikami. Proces ekstrakcji może zachodzić zatem w układach dwufazowych: ciało stałe – ciecz lub ciecz – ciecz.

Najprostszy układ ekstrakcyjny składa się z dwóch nie mieszających się cieczy "A" i "C" oraz substancji "B" rozpuszczającej się w obu cieczach. "A" nazywamy rafinatem (rozpuszczalnikiem pierwotnym), a "C" ekstrahentem (rozpuszczalnikiem wtórnym). Substancja rozpuszczona "B" zwana ekstraktem, może być cieczą lub ciałem stałym. W przypadku gdy ekstrahent jest mieszaniną dwóch lub więcej cieczy, proces ten nosi nazwę ekstrakcji frakcyjnej.

W ekstrakcji siłą napędową procesu jest różnica stężeń ekstrahowanego składnika w rozpuszczalniku pierwotnym i rozpuszczalniku wtórnym, zatem jest to proces dyfuzyjny. Zjawisko przebiega tak długo, aż układ osiągnie stan równowagi termodynamicznej.

Kluczowym zagadnieniem przy wykonywaniu ekstrakcji jest odpowiedni dobór ekstrahenta. Dobiera się takie rozpuszczalniki, które selektywnie absorbują jeden związek chemiczny i nie absorbują (lub w znikomym stopniu) pozostałych. Efektywność procesu ekstrakcji zależy najbardziej od temperatury oraz od intensywności mieszania surowca i ekstrahenta.

Wynikiem procesu ekstrakcji jest ciecz. Ciecz - jest to układ dwóch nie mieszających się cieczy, które rozdziela się najczęściej w procesie filtracji lub odwirowania.

Przykładem procesu ekstrakcji w układzie ciało stałe – ciecz jest proces parzenia kawy lub herbaty. Zawarte w kawie substancje smakowe dyfundują z ziarna (surowiec) do wody (rozpuszczalnik wtórny).

Ekstrakcja tłuszczów – proces polegający na wypłukiwaniu tłuszczów rozpuszczalnikami organicznymi z uprzednio zmiażdżonych roślin. Ekstrakt (roztwór) poddaje się destylacji w celu usunięcia rozpuszczalnika, którego ponownie można użyć.

Proces destylacji

Destylacja to rozdzielanie ciekłej mieszaniny związków chemicznych przez odparowanie, a następnie skroplenie jej składników. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych.

Główny produkt destylacji - czyli skroplona ciecz nazywana jest destylatem. Pozostałość po destylacji nazywana jest cieczą wyczerpaną.

Najważniejszymi urządzeniami zwiększającymi efektywność destylacji są: kolumna destylacyjna, kolumna rektyfikacyjna i deflegmator. Wszystkie one są w gruncie rzeczy kolumnami rektyfikacyjnymi, różnią się one tylko konstrukcją i zastosowaniem.
Więcej o destylacji...

Proces krystalizacji

Krystalizacja to proces powstawania fazy krystalicznej z fazy ciekłej, roztworu lub fazy gazowej. Krystalizacja jest procesem egzotermicznym. Przeprowadza się ją w celu wyodrębnienia związku chemicznego z roztworu. Mieszaniny jednorodne cieczy (rozpuszczalnik) i ciała stałego (substancja rozpuszczona) mają graniczne stężenie, w którym rozpoczyna się proces krystalizacji.
Więcej o krystalizacji...

Źródło: Wikipedia.pl

Ekstrakty roślinne wg nazw ³aciñskich
Ekstrakty roślinne wg nazw polskich
Ekstrakty roślinne wg nazw rosyjskich